Kurs został podzielony na 3 bloki:

• połączenia miednicy
• badanie i leczenie odcinka lędźwiowego kręgosłupa
• badanie odcinka piersiowego kręgosłupa
  (leczenie odcinka piersiowego realizowane będzie podczas kursu nr 4. OWS)

Każdy blok przedstawiany jest w następującej kolejności:

• anatomia i biomechanika
• badanie palpacyjne szczegółów budowy anatomicznej
• techniki badania ogólnych ruchów anatomicznych (sprzężonych i niesprzężonych)
• techniki badania ruchów anatomicznych w pojedynczych segmentach
• techniki leczenia tkanek miękkich
• techniki uruchamiania hipomobilnych segmentów
• testy kontrolne

Program kursu obejmuje następujące zagadnienia:

Ogólne wprowadzenie do badania:

• ogólna budowa całego kręgosłupa (krzywizny, kształt kręgów, więzadła i mięśnie)
• przyczyny bólu pleców
• unerwienie struktur okołokręgosłupowych
• ucisk struktur nerwowych: mielopatia i neuropatia
• mechaniczne przyczyny bólu: uszkodzenie dysku, zespół dysfunkcji, złe nawyki postawy
• niemechaniczne przyczyny bólu: zakażenie, zapalenie, guz, choroby metaboliczne, reumatyczne itp.

Program badania kręgosłupa 

• wywiad
• oglądanie pacjenta
• testy lokalizujące objawy bólowe – kurs AEX 1 i AWS 1
• badanie ogólnych ruchów anatomicznych – czynnie i biernie
• badanie bierne zakresu ruchu w poszczególnych segmentach kręgosłupa: zginanie, prostowanie, rotacja, gra stawowa
• badanie palpacyjne
• badanie układu nerwowego:
  • badanie neurodynamiczne: testy napięciowe i ruchomości struktur nerwowych
  • badanie przewodnictwa nerwowego : badanie odruchów, badanie czucia, badanie mięśni wskaźnikowych
• badania dodatkowe:
  • np. badania obrazowe – RTG, MR, CT
  • badania laboratoryjne – badania krwi

Połączenia miednicy (stawy krzyżowo – biodrowe, spojenie łonowe, kość guziczna)

• anatomia i biomechanika
• badanie palpacyjne szczegółów budowy anatomicznej

Techniki badania połączeń miednicy

• techniki badania w pozycji stojącej – testy czynne
• bierne testy ruchomości: nutacja i kontrnutacja
• testy prowokacyjne w leżeniu przodem
• testy na stabilność
• badanie ustawienia kości guzicznej i techniki repozycji (omówienie)
• badanie spojenia łonowego

Techniki leczenia tkanek miękkich w rejonie miednicy

• masaż poprzeczny mięśni pośladkowych średnich i małych
• masaż funkcyjny mm odwodzicieli stawów biodrowych
• masaż poprzeczny mięśni przywodzicieli
• masaż poprzeczny więzadła biodrowo-lędźwiowego (mm wielodzielnych?)

Techniki mobilizacji stawów krzyżowo-biodrowych

• kość biodrowa dobrzusznie (przednia rotacja kości biodrowej)
• kość biodrowa dogrzbietowo (tylna rotacja kości biodrowej)
• kość krzyżowa doczaszkowo
• kość krzyżowa doogonowo
• stabilizacja pasem w przypadku hipermobilności

Testy kontrolne

Odcinek lędźwiowy kręgosłupa

• anatomia i biomechanika
• badanie palpacyjne szczegółów budowy anatomicznej

Wzorce ruchu kręgosłupa: ruchy sprzężone i niesprzężone

Techniki badania odcinka lędźwiowego kręgosłupa

Testy prowokacyjne w pozycji stojącej (różnicowanie objawów)

Testowanie układu nerwowego

• skłon w przód bolesny – nerw kulszowy – testy różnicowe
• Test SLUMP w siadzie
• Odwrócony test SLUMP wg Evjentha
• Test SLUMP w siadzie z trakcją i kompresją osiową kręgosłupa
• Test SLUMP w pozycji stojącej
• Test SLUMP w leżeniu bokiem
• Test cięciwy łuku w leżeniu tyłem, w siadzie i w pozycji stojącej
• Badanie nerwu udowego w leżeniu przodem, w pozycji stojącej i w leżeniu bokiem
• Test IVAN

Zginanie stawu kolanowego w pozycji leżenia przodem bolesne z przodu uda – różnicowanie

• mięsień prosty uda
• nerw udowy

Zginanie stawu kolanowego w pozycji leżenia przodem bolesne w L-S – różnicowanie

• mięsień prosty uda
• nerw udowy
• staw krzyżowo – biodrowy
• odcinek L-S

Badanie czucia dotyku i bólu w dermatomach L1-S3

Badanie odruchów:

• mm przywodziciele
• ścięgno rzepki
• m piszczelowy tylny
• ścięgno Achillesa

Badanie siły mięśni wskaźnikowych z korzeni: L1 – S3

Badanie objawów ucisku rdzenia:

• chód ataktyczny
• odruch kloniczny
• odruch Babińskiego
• wygórowanie odruchów ścięgnistych
• odruch brzuszny (trzewny)

Techniki badania odcinka lędźwiowego kręgosłupa – ciąg dalszy

• testy prowokacyjne w pozycji stojącej – ciąg dalszy
• trakcja i kompresja w pozycji stojącej i siedzącej
• badanie ogólnych ruchów anatomicznych w siadzie – testy prowokacyjne (zginanie, prostowanie, rotacja w ruchach sprzężonych, rotacja w ruchach niesprzężonych)
• badanie ruchów anatomicznych w pojedynczych segmentach w siadzie (zginanie, prostowanie, rotacja w ruchach sprzężonych)
• badanie ruchów anatomicznych w pojedynczych segmentach w leżeniu bokiem (zginanie, prostowanie, luz do rotacji)
• interpretacja objawów: tyłozmyk, przodozmyk, zablokowanie i przykurcz torebkowo-więzadłowy w manualnej skali ruchomości
• test monety (klucza)
• badanie gry stawowej w leżeniu bokiem i w leżeniu przodem
• test prowokacyjny w leżeniu przodem – test sprężynowania i rotacji w segmencie
• badanie trakcji w leżeniu tyłem

Techniki leczenia tkanek miękkich w odcinku lędźwiowym kręgosłupa

• masaż podłużny i poprzeczny m prostownika grzbietu
• masaż funkcyjny m prostownika grzbietu w zgięciu i w wyproście w leżeniu przodem
• masaż poprzeczny m prostownika grzbietu w leżeniu bokiem
• masaż funkcyjny m prostownika grzbietu w zgięciu i w wyproście w leżeniu bokiem
• masaż poprzeczny m czworobocznego lędźwi

Techniki leczenia krążków międzykręgowych i stawów odcinka lędźwiowego kręgosłupa

• ogólna trakcja osiowa w leżeniu przodem i tyłem
• trakcja w jednym segmencie na przykładzie L2-L3 i L5-S1
• autotrakcja
• mobilizacja ślizgowa dla poprawy zgięcia w leżeniu bokiem
• mobilizacja ślizgowa dla poprawy wyprostu w leżeniu bokiem
• separacja w stawach międzykręgowych dla poprawy zgięcia lub wyprostu w leżeniu przodem

Techniki leczenia krążków międzykręgowych i stawów odcinka lędźwiowego kręgosłupa – ciąg dalszy

• mobilizacja dla poprawy rotacji w zgięciu lub w wyproście w leżeniu bokiem

Odcinek piersiowy kręgosłupa

• anatomia i biomechanika
• badanie palpacyjne szczegółów budowy anatomicznej

Techniki badania odcinka piersiowego kręgosłupa

• badanie ogólne ruchów anatomicznych w siadzie (zginanie, prostowanie, rotacja w ruchach sprzężonych i niesprzężonych)
• badanie trakcji i kompresji w siadzie
• testy bezpieczeństwa – złamanie żebra, złamanie kręgu, ucisk struktur nerwowych, dysk
• badanie ruchów anatomicznych w pojedynczych segmentach (zginanie, prostowanie, rotacja w ruchach sprzężonych) w siadzie
• badanie gry stawowej w siadzie
• badanie ustawienia i ruchomości żeber w siadzie
• test prowokacyjny w leżeniu przodem – test sprężynowania i rotacji w segmencie
• badanie ruchomości żeber w leżeniu przodem
• badanie ruchów anatomicznych w pojedynczych segmentach (zginanie, prostowanie, rotacja w ruchach sprzężonych) w leżeniu bokiem
• badanie gry stawowej w leżeniu bokiem
• badanie ruchomości żeber górnych w leżeniu tyłem
• badanie ruchomości żeber dolnych w leżeniu bokiem